Co to jest akt notarialny?

​Założenie spółki, przepisanie nieruchomości, użytkowanie wieczyste – wszystkie te czynności prawne nie będą wiążące do momentu sporządzenia aktu prawnego w kancelarii notarialnej. W jaki sposób zdefiniować akt notarialny, co powinien zawierać i jaką przybiera formę? Co warto wiedzieć jeszcze przed udaniem się do notariusza w celu sporządzenia takiego dokumentu? Wyjaśniamy.

​Definicja aktu notarialnego

​Akt notarialny to dokument o charakterze urzędowym, który stwierdza dokonanie określonych czynności prawnych, takich jak zawarcie umowy, ugody lub złożenie oświadczenia woli. Jest on sporządzany przez notariusza w kancelarii notarialnej.
Niektóre czynności wymagają sporządzenia takiego aktu pod rygorem nieważności. Chodzi między innymi o takie dokumenty jak:

• umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości;
• umowa przenosząca prawo użytkowania wieczystego;
• umowa spółki partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej i spółki
  z ograniczoną odpowiedzialnością;
• umowa o dział spadku (o ile do spadku wchodzi nieruchomość).

Jeśli ustawa nie mówi, o tym, czy dana czynność będzie miała formę aktu notarialnego, decyzję o ewentualnym sporządzeniu takiego aktu podejmuje zainteresowana strona.

Jak wygląda akt notarialny? ​

Elementy obligatoryjne, które powinny znaleźć się w akcie notarialnym, określa art. 92 §1 ustawy Prawo o notariacie z dnia 14 lutego 1991 r. Są to m.in.:

• komparycja (nagłówek z datą i miejscem wykonania oraz z imionami i nazwiskami),
• część właściwa (najbardziej podniosła; z oświadczeniami stron),
• pouczenia o odpowiedzialności i pobranych podatkach z tytułu dokonanej czynności prawnej,
• informacje o kosztach notarialnych,
• zakończenie oraz podpisy stron i notariusza.

Forma i znaczenie aktu notarialnego

​Notariusz współuczestniczy w redagowaniu treści oświadczeń woli, spisując ich treść. Następnie odczytuje je stronom, a na końcu składa swój podpis. Oryginały aktów notarialnych pozostają w kancelarii, a strony otrzymują wypisy, które mają wartość dokumentów oryginalnych.
Akt notarialny ma szczególne znaczenie. Oznacza to, że powinien on zawierać wcześniej złożone ustnie przez strony oświadczenia woli, a także powinien być odczytany przez notariusza. Jeśli treść oświadczeń jest zgodna z zamierzeniami zainteresowanych, zostaje podpisana i ma ona moc wiążącą prawnie.